Od 1 czerwca obowiązują nowe przepisy ruchu drogowego dotyczące pierwszeństwa pieszych, odstępu między pojazdami na autostradach i drogach ekspresowych. Ujednolicono również dopuszczalną prędkość w obszarze zabudowanym do 50 km/h.Już jakiś czas temu opublikowano tekst jednolity ustawy Prawo o ruchu drogowy.

Pierwszeństwo pieszych wchodzących na przejście dla pieszych

Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem z wyjątkiem tramwaju. Gdy pieszy znajduje się już na przejściu dla pieszych, pierwszeństwo ma przed każdym pojazdem.

1. Pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych.

1a. Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju.

ustawa Prawo o ruchu drogowym (tekst ujednolicony z 27.04.2021, art. 13)

Zabrania się korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas przechodzenia przez przejście dla pieszych, ale jedynie w sposób, który ogranicza możliwość obserwacji sytuacji.

Zabrania się (…)
8. korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych

ustawa Prawo o ruchu drogowym (tekst ujednolicony z 27.04.2021, art. 14)

Niestety, przejścia dla pieszych są nieraz nadużywane i źle oznakowane. Można spotkać przejścia dla pieszych w obszarze zabudowanym, tuż za skrzyżowaniem z sygnalizacją świetlną. Poza tym, przejście dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej na drodze o dopuszczalnej prędkości powyżej 60km/h lub przejście wyznaczone między skrzyżowaniami powinno być poprzedzone znakiem ostrzegawczym A-16 „przejście dla pieszych” – czasami brakuje takiego oznakowania.

Niedawno zostały opublikowane wytyczne projektowania infrastruktury dla pieszych. Dokument wymienia także tak zwane przejścia sugerowane. Jest więc nadzieja na poprawę tej infrastruktury, choć są to tylko rekomendacje.

Odstęp między pojazdami na autostradzie i drodze ekspresowej

Minimalny odstęp wynosi połowę prędkości. Np. jadąc 140 km/h należy zachować 70 m odstępu od poprzedzającego pojazdu. Odpowiada to odstępowi 1,8 sekundy. Zasada ta nie obowiązuje podczas wyprzedzania, czyli przejeżdżania obok innego pojazdu poruszającego się w tym samym kierunku (z większą prędkością). Czy oznacza to, że można „siedzieć na zderzaku” w trakcie wyprzedzania? Co ciekawe, zmiana ta miała na celu ułatwienie wyprzedzania na drogach ekspresowych jednojezdniowych.

3a. Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową jest obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.

ustawa Prawo o ruchu drogowym (tekst ujednolicony z 27.04.2021, art. 19)

50 km/h przez całą dobę w obszarze zabudowanym

Od 1 czerwca dopuszczalna prędkość w obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h. Wcześniej obowiązywało 50 km/h w dzień (od 5. do 23.), w nocy prędkość była podwyższona do 60 km/h (od 23. do 5.). Oczywiście, prędkość może być podniesiona znakiem B-33 „ograniczenie prędkości”.

1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.

ustawa Prawo o ruchu drogowym (tekst ujednolicony z 27.04.2021, art. 20)

Zatrzymywanie prawa jazdy poza obszarem zabudowanym

Przepis o zatrzymywaniu prawa jazdy poza obszarem zabudowanym za przekroczenie prędkości o ponad 50km/h nadal nie został wprowadzony. Są dwa możliwe powody. Pierwszy, to, zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości, taki przepis stanowiłby dość dużą dysproporcję pomiędzy przekroczeniem prędkości na obszarze zabudowanym oraz poza tym obszarem, w korelacji do prędkości dopuszczalnej. Przekroczenie o 50km/h w obszarze zabudowanym stanowi przekroczenie prędkości o 100%, na autostradzie jest to ok. 36%. Pada sugestia, aby zatrzymywać prawo jazdy za dwukrotne przekroczenie prędkości – czyli na autostradzie za jazdę 280km/h. Zauważono również, że nierzadko występuje nieaktualne lub niepotrzebne oznakowanie ograniczające prędkość.

Drugim powodem jest rzekome negatywnie zaopiniowanie przez samorządy. Zmiany miałyby spowodować większe obciążenie finansowe starostów, którzy wydają decyzje o zatrzymaniu prawa jazdy.